Resultaten leesonderwijs in Nederland
De staat van het Onderwijs
Allereerst is het misschien zinvol om iets te vertellen over de resultaten van leesonderwijs in Nederland, welke volgens de Onderwijsinspectie (2005) zorgelijk laag zijn. Het gaat daarbij om 10% van de basisschoolleerlingen. In Nederland hebben in totaal 1,5 miljoen mensen problemen met lezen en schrijven.
In april 2006 publiceerde de Onderwijsinspectie in haar verslag ‘De staat van het Onderwijs’ dat een kwart van de leerlingen aan het einde van de basisschool een achterstand van twee jaar hebben in technisch lezen.
Reden te meer voor onze school om leesonderwijs een nog prominentere plaats in te laten nemen in ons onderwijs. Immers, lezen is niet alleen belangrijk in taal, maar ook binnen alle andere vakgebieden. Lezen en schrijven zijn essentieel binnen communicatie en hebben een belangrijke rol in het dagelijks leven. Door veel te lezen vergroten kinderen ook nog hun woordenschat.
Daarom vindt u op deze pagina informatie over de volgende onderwerpen:
- Opbrengst gericht werken;
- Leesvormen op Twickel;
- Leesbevordering;
- De schoolbibliotheek;
- Makkelijk Lezen Plein;

Opbrengst gericht werken
Ons doel is dat alle kinderen, ongeacht niveau, zich ontwikkelen door te werken in niveaugroepen.
De eerste groep bestaat uit kinderen die op één van beide toetsen lager scoren dan het niveau dat verwacht mag worden van leerlingen uit dat leerjaar. Deze groep is instructieafhankelijk en wordt derhalve actief begeleid door de groepsleerkracht en het zorgteam.
De middelste groep kinderen is de groep die op het niveau zit welke verwacht mag worden in dat leerjaar. Bij hen is het van belang om de leesontwikkeling door te laten gaan. Deze groep noemen wij instructiegevoelig, wat betekent dat de kinderen over het algemeen bij voldoende ‘leeskilometers’ zich gemiddeld zullen doorontwikkelen.
De laatste groep groep bestaat uit kinderen welke op de afgenomen testen bovengemiddeld scoren. Zij hebben geen instructie nodig, maar het blijft wel van belang om ook deze groep voldoende te laten lezen.
Het ontwikkelen van het technisch leesniveau vinden wij dus erg belangijk. Daarnaast is echter ook de leesbevordering belangrijk, want wanneer je het leuk vindt om te lezen zul je ook meer ‘leeskilometers’ gaan maken. Daarom maken wij binnen ons leesonderwijs gebruik van diverse leesvormen, waarbij ieder van bovenstaande groepen minimaal drie van deze vormen in de week tegenkomt. De diverse leesvormen zullen op de pagina ‘leesvormen op Twickel’ verder uitgelegd worden.

Leesvormen op Twickel
Alle kinderen van Twickel lezen minimaal drie dagen in de week. Hieronder staan enkele leesvormen welke kinderen op Twickel tegenkomen:
Ralfi lezen

Zicht op de leesontwikkeling van uw kind
Het Ralfi lezen wordt gebruikt voor de instructieafhankelijke leesgroep. Iedere week krijgen zij een korte tekst. Deze wordt gelezen en enkele moeilijke woorden worden uit de tekst gehaald. Deze worden op flitskaarten geschreven en komen later die week terug. Ralfi lezen bestaat uit 4 sessies, waarbij de derde sessie thuis wordt gedaan. Hierdoor krijgen ook ouders zicht op de leesontwikkeling van het kind. Uit ervaring blijkt dat het herhaaldelijk lezen van korte teksten kinderen echt verder helpt bij het technisch lezen.
Duo lezen

Werken naar een hoger technisch niveau
Bij duolezen lezen twee kinderen van eenzelfde niveau een boek. Het met elkaar lezen van een boek bevordert het leesplezier. Daarnaast helpen de kinderen elkaar bij het lezen van de tekst. De boeken welke de kinderen lezen zitten één AVI niveau hoger dan dat zij hebben gehaald. Hierdoor werken kinderen naar een hoger technisch leesniveau toe. Uiteraard hebben beide kinderen een boek, zodat er wel meegelezen wordt door het kind dat niet hardop leest.
Tutorlezen

Het tutorlezen is vergelijkbaar met duolezen. Het grote verschil is dat bij tutorlezen kinderen van twee uiteenlopende niveaus met elkaar lezen. Hierbij gaat het veelal om kinderen uit verschillende leerjaren. Zo lezen de kinderen uit groep 3 gedurende een periode met kinderen uit groep 7 en worden de kinderen van groep 4 ondersteund door groep 8.
Theaterlezen

Ontwikkeling technisch lezen op een leuke manier
Theaterlezen gebeurt veelal in groepen van vier kinderen. Ieder kind heeft hetzelfde boek met daarin een toneelstuk. Het toneelstuk bestaat uit een aantal rollen die op diverse AVI niveaus zijn geschreven. Bij theaterlezen kruipen kinderen veelal helemaal in de rol die zij hebben, waardoor ze veelal niet eens door hebben dat ze bezig zijn met het ontwikkelen van hun technisch leesniveau!
Voorlezen

Elkaar voorlezen en Nationale Voorleeswedstrijd
Bepaalde periodes in het jaar worden kinderen uit de groepen 1/2 voorgelezen door oudere kinderen. Deze zoeken zelf naar een leuk prentenboek in onze prachtige onderbouwbibliotheek en bereiden het verhaal voor. Vervolgens wordt het voorgelezen aan een groepje kinderen. Ook kunnen kinderen op Twickel deelnemen aan de Nationale Voorleeswedstrijd. Kinderen uit groep 5 t/m 8 lezen eerst in de voorrondes op school en de uiteindelijke winnaar van groep 7/8 mag de school vertegenwoordigen bij de voorleeswedstrijd in de Openbare Bibliotheek.
Stillezen

Lekker verdwalen in een mooi verhaal
Naast alle bovenstaande leesvormen vinden wij het ook belangrijk dat kinderen een eigen boek kunnen kiezen (dus niet gerelateerd aan AVI niveau) en lekker kunnen verdwalen in een mooi verhaal. Natuurlijk bevordert dit het technisch leesniveau bij kinderen, maar het is ook vooral lekker ontspannend binnen een dagprogramma waar al zoveel in gedaan moet worden.

Leesbevordering
Zoals reeds eerder aangegeven gaat het binnen Twickel niet alleen om het ontwikkelen van het technisch leesniveau bij kinderen. Ook het leesplezier hebben wij hoog in het vaandel staan. Met twee prachtige schoolbibliotheken en een leeshoek proberen wij kinderen te prikkelen om te gaan lezen. Ook doen wij schoolbreed mee aan de Rode Draad en wordt er minimaal drie keer per schooljaar aan boekpromotie gedaan in de klassen.
Rode draad
Leesbevorderingsproject Openbare Bibliotheek Haarlemmermeer
Al meerdere jaren doet Twickel mee aan de Rode Draad. Dit is een leesbevorderingsproject welke wij inkopen bij de Openbare Bibliotheek Haarlemmermeer. Het belangrijkste doel is om kinderen te laten ontdekken dat lezen leuk is en kennis laten maken met diverse soorten boeken.
Bij een aantal leerjaren zit een bibliotheekbezoek aan het Rode Draad project verbonden. Zo worden ouders en kinderen van de groepen 3 ieder schooljaar van harte uitgenodigd om informatie te krijgen over het vinden van boeken en bezoeken de kinderen van de groepen 7 een echte schrijver vanuit het project ‘Brede leesclub in de school’.
Schrijversbezoeken
Leesbevordering ten top!
Om het schooljaar wordt OBS Twickel bezocht door een aantal schrijvers en/of illustratoren. Deze gaan in de groepen 3/4, 5/6 en 7/8 vertellen over hun werk als schrijver en uiteraard de boeken die zij hebben geschreven. Uit ervaring weten we dat dergelijke bezoeken een grote bijdrage hebben aan de leesbevordering van kinderen.
Ook onze schoolbibliotheken worden volledig ingericht op een dergelijk bezoek. De aanwezige boeken worden op een thematafel tentoongesteld en de bibliotheek wordt leuk aangekleed.
Na het bezoek van de schrijver/illustrator wordt hen gevraagd om iets te schrijven op onze ‘Wall of Fame’. Op deze manier zullen de kinderen voor altijd worden herinnerd aan het schrijversbezoek.
Tijdens voorgaande edities zijn de onderstaande schrijvers op bezoek geweest:
- Ingrid & Dieter Schubert
- Vivian den Hollander
- Tosca Menten
- Janneke Schotveld
- Helen van Vliet
- Juliëtte de Wit
- Mirjam Oldenhave
- Harmen van Straaten
- Mies van Hout
Vanuit de Rode Draad hebben wij de volgende schrijvers bezocht:
- Juliëtte de Wit
- Tosca Menten
- Marjon Hoffman
- Mirjam Oldenhave
- Thé Tjong Khing

De schoolbibliotheek
Dat lezen belangrijk wordt gevonden op Twickel is al te zien bij het betreden van de gebouwen. Op drie verschillende plaatsen staan boeken uitgestald en worden kinderen uitgedaagd lekker een boek te pakken.
Groep 3 t/m 8
In onze prachtige nieuwbouw is een complete bibliotheek ingericht volgens de normen van deze tijd. Ieder schooljaar wordt de collectie verder uitgebreid. De eerste inkoopronde vindt altijd plaats voor de Kinderboekenweek en de andere voor aanvang van de Nederlandse Kinderjury. Daarnaast wordt onze collectie geregeld zeer kritisch bekeken om te voorkomen dat er oude boeken in de schoolbibliotheek komen te staan. Dit lijkt zonde, maar wij willen niet dat onze leerlingen boeken lezen welke verouderd zijn (denk aan foutieve spelling, wijze van schrijven of boeken welke er niet meer aantrekkelijk uitzien).
Leeshoek
Doordat wij werken met diverse leesvormen is het voor kinderen soms ook wel prettig om zich terug te kunnen trekken op een rustige plek. In onze speciaal ingerichte leeshoek kunnen de kinderen genieten van hun boek. Door de hoge ramen is er veel lichtinval in deze ruimte, wat het lezen nog prettiger maakt. Daarnaast geeft de leeshoek een leuke sfeer in de gezamenlijke ruimte in onze nieuwbouw.
Groep 1/2
Tekst aanpassen.

Makkelijk Lezen Plein
Leesplezier voor kinderen met een leesprobleem.
Een Makkelijk Lezen Plein is een speciale voorziening in de Openbare Bibliotheek voor kinderen met een leesprobleem. Omdat wij dit een zeer zinvolle voorziening vinden, willen wij dit ook voor onze kinderen faciliteren.
Op het Makkelijk Lezen Plein (MLP) staan materialen die kinderen die moeite hebben met lezen, weer leesplezier kunnen bezorgen. Op het MLP staan boeken die aansprekend zijn voor kinderen. Ze zijn voor het MLP geselecteerd vanwege het eenvoudiger taalgebruik, de duidelijke lay-out, de aansprekende omslag en de aantrekkelijkheid van de inhoud. Kinderen kunnen hier weer positieve leeservaringen mee opdoen.
De materialen staan met de voorkant naar voren geplaatst. Hierdoor kunnen kinderen zelf een keuze maken uit de leesboeken en informatieve materialen. En dat is het begin van leesplezier.
De kinderen kunnen nu al de volgende leesmiddelen vinden op ons MLP:
Jeugdliteratuur (op genre ingedeeld);
- Luisterboeken (inclusief discman);
- Stripboeken;
- Tijdschriften (o.a. National Geografic Junior, Zo zit dat?! en Donald Duck Junior);
- Informatieve boeken.
Basisscholen hebben in de regel geen Makkelijk Lezen Plein. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen bij frontale presentatie makkelijk een keuze kunnen maken en een boek sneller gekozen wordt. Wij zijn dus zeer trots op ons MLP.
Voor meer informatie over het Makkelijk Lezen Plein verwijzen wij u naar: www.makkelijklezenplein.nl